از جمله کهنترین قسمتهای استقرار جوامع مردمی در دشت شهر یزد اردکان، شهر تاریخی و باستانی عقدا است که بنابر منابع و مستندات موجود قدمت آن را به پیش از اسلام و دوران ساسانی بازگرداندهاند. عقدا در قسمت شمالی استان یزد جای گرفته است و از زیرمجموعه های شهرستان اردکان میباشد. در گذشتههای بسیار دور شهر عقدا یزد را گبران یعنی محل سکونت مردمان گبر و زرتشتیان میگفتند. قبل از پیگیریهای لازم از جانب مسئولان شهر عقدا، بافت تاریخی این شهر با چهل هکتار عرصه ثبتی دربرگیرنده شانزده هکتار بافت قدیمی و نیز بیست و چهار هکتار باغها نیز انارستانها در لیست آثار ملّی کشور ایران به مرحلهی ثبت رسید. در ارتباط با شهر عقدا بهتر است به شما بگوییم که از جمله دیدنیهای اردکان میباشد که با وجود وسعت بسیار کم خود از زیباترین شهر خشتی ایران به شمار میرود. عقدا از جمله بِکرترین بافتهای تاریخی استان یزد محسوب میشود. وجود بناهایی تاریخی چون؛ بازار، قلعه، کاروانسرا و بادگیرها این شهر را به یکی از جذابترین و بیبدیل ترین شهرهای استان یزد مبدل ساخته است. وجود معماریهای متوالی از دوران گوناگون تاریخی از دوره آل مظفر تا به دوران معاصر از جمله حائز اهمیتترین ویژگی تاریخی این بافت میباشد که نشانگر قدمت و تمدن این شهر است. در واقع این شهر یکی از کهنترین شهرهای بخش مرکزی اردکان با قدمتی شش هزار ساله است. شهر قدیمی عقدا شباهت بسیاری به بافت تاریخی و سنتی شهر یزد با کوچه پس کوچههایی از خانههای ساخته شده از گِل دارد. چون دیگر شهرهای واقع در قسمتهای کویری این شهر هم دارای آب و هوایی گرم و خشک است. از این جهت چنانچه که شما هم قصد سفر بدان را دارید، به هیچ عنوان تابستان را انتخاب نکنید. اگر که شما بدین شهر رفتید، میتوانید برای دوستان و آشنایان خود به عنوان سوغاتی؛ انار خوش طعم، گیاهان دارویی همانند آویشن و بادام کوهی یا زیره و... را انتخاب کنید.